Torba Yasası olarak bilinen 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun 11/9/2014 tarihli ve Mükerrer 29116 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Bu kanun vergi, sigorta primi ve diğer kamu borçlarında yeniden yapılandırma olanağı getiriyor.  Vergilerde de bazı düzenlemeler yapıyor. Biz bugün borçların yapılandırılması ve vergi düzenlemelerini sizlere açıklayacağız.

TÜM VERGİ BORÇLARI YENİDEN YAPILANDIRILIYOR
30.04.2014 (bu tarih dahil) vadesi gelmiş ve ödenmeyen aşağıda sayacağımız tüm vergi borçları vergi yapılandırılmasından yararlanacak. Bir anlamda geçmiş yıllar ve aylarda ödenmeyen birikmiş vergi borçlarını ödemek kolay hale gelmiş olacak. Yapılandırılacak borcun kesinleşmiş olması gerekiyor. Bir kamu borcunun ne zaman kesinleştiği hususunda tereddüt yaşarsanız mali müşavirinize danşmanızda yarar var.

HANGİ VERGİ BORÇLARI KAPSAMA GİRİYOR?
Beyan edilip de ödenmeyen vergiler,
2013 yılına ait gelir vergisi 1.taksidi,
2014 yılına ait birinci taksit ve önceki yıllara ait motorlu taşıt vergileri,
Tespit tarihi 30.04.2014 öncesi olan işlemlere ait  vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen cezalar.

İLGİLİ KAMU İDARESİNCE KESİLEN İDARİ PARA CEZALARI DA KAPSAMDA
Çeşitli yasal düzenlemeler gereği kesilen idari para cezaları (hemen hemen tüm para cezaları)
Tahsilini Maliye’nin yaptığı her türlü adli ve idari para cezalar…

İDARİ PARA CEZALARI
Aşağıdaki kanunlar çerçevesinde kesilen idari para cezaları yapılandırılacak.
İdari para cezalarından, idari yaptırım karar tutanağının düzenlenme tarihi 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce olmalı.
Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla(bu tarih hariç) kesinleşmiş olup vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş olanlar yapılandırılacak.
1111 sayılı Askerlik Kanunu
5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun
3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun
3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
-6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun

ECRİMİSİL BORÇLARI DA YAPILANDIRILACAK
Ecrimisiller (fuzili işgal nedeniyle hazineye ait yerler ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde bulunanların ödemedikleri ecrimisiller).

BELEDİYELERİN TAHSİL ETTİĞİ VERGİLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER TAKSİTLENDİRİLEBİLECEK
Emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile buna bağlı gecikme zamları,
Belediyelerin su abonelerinden olan su kullanımından kaynaklanan alacakları ile bunlara bağlı ferî (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dâhil) alacakları,
Büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dâhil) alacakları…

KAPSAMA GİREN DİĞER ALACAKLAR
Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) alacakları,
Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) alacakları,
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından verilen ve süresinde ödenmemesi nedeniyle vergi dairelerine takip için intikal ettirilen öğrenim ve katkı kredisi alacakları,
Doğrudan gelir desteği ödemelerinden geri alınması gereken alacaklar,
30/6/1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanuna göre doğan yiyecek bedelleri.

MÜKELLEFLER HANGİ KÜLFETLERDEN KURTULACAK?
Adı ne olursa olsun asıl alacağa uygulanan faiz,
Ceza faizi,
Gecikme faizi,
Gecikme zammı,
Vergi cezasının yarısı silinecek

ÖZEL DÜZENLEMELER

ECRİMİSİL İNDİRİM DAVALARI
Ecrimisil tarhiyatlarına karşı borçlu indirim talebi ile dava açmaktadır.Bu dava borçlunun lehine sonuçlandığında ecrimisil borcu düşmektedir.Bu şekilde dava sürecinde olan ecrimisil borçluların davalardan vazgeçip ilk borç tutarından yapılandırma yapmaları hususunda tercih yapmakta zorlanacakları tabiidir.Bu durum kanunda davadan feragat ile çözümlenmiş. Bu da indirim davasını kazanmış Maliye tarafından temyize gidilmiş davalarda ecrimisil borçluları için haksız bir durum yaratacaktır.

SPOR KULÜPLERİNİN DURUMU
Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerine, madde kapsamında yapılandırılan alacak tutarlarını ikişer aylık dönemler halinde azami 42 eşit taksitte ödeme imkânı tanınmıştır. Spor kulüplerinin bu imkândan yararlanabilmeleri için başvuru sırasında Gençlik ve Spor Bakanlığı’na ya da Türkiye Futbol Federasyonu’na veya özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş spor kulübü olduklarını belirten belgeyi ibraz etmeleri gerekmektedir.
Bu kulüplerin dernek veya şirket şeklinde örgütlenmiş olması madde ile verilen imkândan yararlanmalarına engel teşkil etmemektedir. Spor kulüplerinden aranılan amme alacaklarıyla ilgili olarak ikincil sorumluluğu bulunan kişiler de bu hükümden yararlanabilecektir.

VERGİ YARGISINDA DEVAM EDEN İHTİLAFLAR
Eğer 30.04.2014 tarihi öncesi dönemlere ait vergi ve ceza tahakkuklarına karşı vergi mahkemesinde dava açmış kazanmış veya kaybetmişsiniz ve dava temyiz aşamasında veya henüz vergi mahkemesinde ise davadan vazgeçmeniz halinde bu kanundan aynı esaslarda yararlanmanız mümkün.

FAİZLER SİLİNİYOR AMA DAHA DÜŞÜK BİR FAİZ UYGULANIYOR

FAİZ YERİNE KATSAYI UYGULANACAK
Bu şekilde tespit edilecek ödenmesi gereken vergi borçları, cezalara kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar kanundan belirtilen fiyat endeksi uygulanacak. Sonra taksit sayısına göre tespit edilen katsayılar ile çarpılarak taksit tutarları belirlenecek

TAKSİT SAYILARI VE KATSAYILAR
1) Altı eşit taksit için (1,05)
2) Dokuz eşit taksit için (1,07)
3) On iki eşit taksit için (1,10)
4) On sekiz eşit taksit için (1,15)
Burada tavsiyemiz taksit tutarını karşılamak olanağınız varsa kısa sürede ödeyip tamamlamanız. Çünkü, aşağıda açıklayacağımız tehlikeler var.

TAKSİT SÜRESİNDE DİKKATLİ OLACAĞINIZ HUSUSLAR
Taksit dönemlerinde beyan ettiğiniz vergileri zamanında ödeyin!
Aşağıdaki vergi borçlarınızı bu kanundan yararlanarak taksitlendirmiş iseniz taksit döneminde aynı vergileri vadesinde ödemeye özen göstermeniz gerekmektedir. Bir takvim yılı içinde ikiden fazla ödemeyi aksatırsanız bu kanununda yararlanma hakkınız ortadan kalkar.
1-Gelir ve kurumlar vergileri
2-Katma değer vergileri
3-Gelir ve kurumlar stopaj vergileri
4-Özel tüketim vergileri
Eğer damga vergisi, harçlar gibi yukarıda sayılanlar dışında kalan bir kamu borcu nedeniyle bu kanundan yararlanarak ödeme yapıyorsanız anılan vergileri süresinde ödememeniz hakkınızı ihlal etmez.
Örneğin, şirket olarak bu vergiler dışında harçlar, motorlu taşıt vergileri ve emlak vergileri nedeniyle bu kanundan yararlanarak ödeme yapıyorsunuz; ancak, 2015 yılında 3 dönem katma değer verginizi süresinde ödemediniz; bu durumda harçlar, mtv, emlak vergileri için hakkınız yanmıyor.

Taksitlerinizi de aksatmayın!
İlk taksiti(2014) mutlaka süresinde ödeyin.
Bir takvim yılı içinde 2’den fazla taksiti süresinde ödemezseniz bu haktan yararlanma hakkınız kalmıyor. Başa dönüyorsunuz.
Bir takvim yılında 1 veya 2 taksitinizi süresinde ödemediğiniz durumda son taksit ile birlikte bu taksitleri hesaplanacak gecikme zammı ile ödeyebilirsiniz.

Taksitlerde ufak eksik ödemeler
Örneğin taksit tutarınız 10.787 TL. Siz 10.783 TL yanlışlıkla ödemişseniz hakkınız ihlal olumuyor.5 TL’ye kadar ödeme eksikliklerinde hakkınız devam ediyor. Ama siz siz olun kuruşu kuruşuna ödemeye özen gösterin.

BAŞVURU VE ÖDEME NE ZAMAN?
Kanun bu ay yürürlüğe girdiğinden en geç 30 Kasım 2014 tarihine kadar bu kanundan yararlanmak için başvuru yapılabilecek.
İlk taksit 31.12.2014 tarihi olacak. Bundan sonra ikişer aylık taksitler halinde seçilen taksit sayısında ödeme yapılacaktır.
Taksitler varsa vergi alacağınızla mahsup edilebilecek. Örneğin geçici vergiden iade veya KDV iade alacağınız var. Bu alacaklarınız ile taksitlerinizi mahsup edebilirsiniz. Ancak mahsup için gerekli tüm belgeleri vergi dairesine tam ve eksiksiz vermeniz gerekiyor.
Mahsup yapılıp ta ödenmesi gereken taksit tutarı kısmını vergi dairesi size bildirecek ve bunu bildirim tarihinden itibaren 1 ay içinde nakden ödemeniz gerekecek. Bu süre içinde eksik ödenen tutarın, ödenmesi gerektiği tarihten ödendiği tarihe kadar gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi hâlinde eksik ödenen tutar için bu Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacak. Taksitler kredi kartları ile de yapılabilecek.

TAKSİT ÖDEMELERİNİZ ÇOK ÇOK AKSARSA
Vergi borçlarınızı taksitlendirdiniz. Ama taksitleri süresinde ödeyemediniz. Eksik ödemeler yaptınız. Eğer cari dönem gelir, kurumlar, KDV, özel tüketim ve stopaj ödemelerini süresinde yapmışsanız ödediğiniz tutar kadar bu kanundan yararlanabilirsiniz. Yani ödediğiniz tutar boşa gitmeyecek.

BAZI ALACAKLAR SİLİNECEK
Vadesi 31/12/2007 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan ve 6183 sayılı Kanun kapsamına giren her bir alacağın türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 50 Türk lirasını aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı ferî alacakların, aslı ödenmiş ferî alacaklardan tutarı 100 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.

MUHASEBENİZİ DÜZELTME OLANAĞI GELDİ
İşletmelerin en büyük dertlerinden biri kasada şişkinlik olması ve ortakların şirketlere borcu. Bu hesaplar Torba Yasa ile temizlenecek.

KASADAKİ PARAYA AF GELDİ
Eğer bir şirketin kasa hesabında 31.12.2013 bilançosuna göre yüksek tutarlarda para varsa ve bu para gerçekten mevcut değildiyse bunu 31.12.2014 tarihine kadar bir beyanname ile vergi dairesine bildirir ve bu tutarın yüzde 3’ü tutarındaki bir vergiyi aynı süre içinde öderse bu kasa hesabı ile ilgili vergi müfettişleri herhangi bir tarhiyat yapmayacaklar. Bu olmayan para kasa hesabından çıkartılacak ve kanunen kabul edilmeyen gider olarak kabul edilip silinecek. Örneğin; 31.12.2013 bilançonuzda kasa hesabında 1 milyon TL paranız var. Reel olarak bu parayı harcamıştınız veya belgesiz harcamalarınız nedeniyle kasanız şişti. Bu durumda bunu 31.12.2014 tarihine kadar vergi dairesine beyan edip 30.000 TL vergiyi öderseniz (tek taksitte-peşin) bu kasadaki para ile size kimse hesap sormayacak. Bu para örtülü kâr dağıtımıdır ver bakalım % 15 vergisini demeyecek. Yani bununla ilgili bir vergi tarhiyatı olmayacak.
Bizim işletmelerimizin çoğunda bu kasa sorunu vardır. Belgesiz harcamalar ve eksik bordrolar nedeniyle gerçekten ödenen paralar kasada kalır. Bu da kasanın şişmesine neden olur.
Eğer kasanızdaki parayı başka hesaplara örneğin iş avansları hesabına aktarmış ve kasa hesabınızda bu görünmüyorsa 2013 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesi ve bilançonuzu düzeltmek zorundasınız. Bu düzeltmenin dayanağı konusunda vergi incelemesi yapılabilir.
Örneğin kasa hesabınızda bulunan 1 milyon lirayı muhasebeciniz 31.12.2013’de iş avanslar hesabına aktarmış olsun. Oysa bu aktarma işlemi yanlıştır. Kasada görünmesin diye yapılmıştır. Bu durumunun düzeltmesi yapılırsa ve vergi dairesi kabul ederse yukarıdaki işlemler aynen geçerli olur.

ORTAKLARDAN ALACAKLARA DA AF GELDİ
Ortaklardan net alacak tutarının da kasa gibi temizlenmesi mümkündür. Burada yapılacak işlem 31.12.2013 tarihli bilançoda ortaklara borçlar varsa ortaklardan alacaklardan düşerek net alacağı bulmak gerekiyor. Öte yandan bilançoda gözükmesin diye ortaklardan alacaklar iş avansları gibi başka alacak hesaplarına da aktarılmış olabilir. Burada da 2013 yılına ait kurumlar vergisi ve bilançonuzu düzelterek aslında ortaktan alacaklı olduğunuzu kanıtlayıp % 3 vergi ödeyerek bu temizleme işini yapabilirsiniz.

KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLARINIZI MUTLAKA TEMİZLEYİN
Bu hususta tereddüt göstermenizi tavsiye ederiz. Çünkü, kasada olmayan para ile ortaklardan alacakların normal olarak örtülü kar dağıtımı kabul edilmesi halinde vergi yükü yaklaşık yüzde % 18’dir. Bu örtüşü kar dağıtımı yapılırken aynı zamandan kasadaki tutar ile ortaklardan alacaklar hesabına faiz yürütülerek giydirilmiş tutar üzerinden gelir vergisi veya kurumlar vergisi hesaplanır. Yüzde 3 için paranız yoksa kredi alın, bulun buluşturun bunu ödeyin.

KDV ORANINDA ÖNEMLİ BİR DEĞİŞİKLİK

KIYMETLİ TAŞLARDA KDV İSTİSNASI KALKTI
Kıymetli taşların (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci) Sermaye Piyasası Kanununa göre Türkiye’de kurulu borsalarda işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi sadece KDV’den istisna olacak. Kişiler arasında satışta artık KDV var.
Külçe altın ve külçe gümüş teslimleri yine KDV’den istisna olmaya devam edecek.

SON SÖZ
Bizim tavsiyemiz bütün kamu borçları konusunda geniş tarama yapmanız. Bazı borçlar unutuluyor…
E-devletten de borçlarınızı öğrenebilirsiniz. Ama hizmet aldığınız tüm birimlerden borçlarınızı sorgulayın. Mutlaka bir ekstre alın.
Bu kanundan mutlaka yararlanınız!..
Mali müşavirlerinize mutlaka danışın.
Kasa ve ortaklar borç hesaplarınızı temizlemenizde yarar var. İleride yapılacak vergi incelemelerinde özellikle bundan yararlanmayanların mali tabloları incelenecek…

Mustafa Pamukoğlu

USİAD Bildiren Dergisi 78. Sayında yayınlanan makale

Derginin 78. sayısını okumak için tıklayınız

www.usiad.org.tr